Bu Yazıda Neler Var?
Dünya, tıpkı bir top gibi Güneş’in etrafında döner. Dünya’nın dönüşü güneş ışını ve Dünya yüzeyi sıcaklıklarında günlük, yıllık ve mevsimsel değişikliklere yol açar.
Dünya yüzeyinden bakıldığında Güneş’in doğudan yükselerek ilerlediği ve batıdan battığı görülür. Geceleri yıldızlar da aynı şeyi yapar. 16. yüzyıla kadar insanlar Dünya’nın sabit olduğuna ve Güneş’in Dünya’nın etrafında döndüğüne inanmaktaydı.
Artık biliyoruz ki; Dünya her gün kendi ekseni etrafında yaptığı dönüşü sonucunda Güneş ve yıldızlar gökyüzünde yol alıyormuş gibi görünür. Ayrıca; bir Dünya yılı, Dünya’nın Güneş etrafında 365 gün ve 6 saatteki 1 dönüşüne karşılık gelir.
Kameri Ay
Ay, Dünya yörüngesindeki dönüşünü yaklaşık 27 günde tamamlar. Ve yaklaşık 29 günde (Kameri Ay) bütün evrelerini tamamlar. Her yeni Ay’dan sonra ay tamamen karanlık olur. Daha sonra çok az bir bölümü aydınlık olan hilal şeklinde görülür. Daha sonra aydınlık alan bütün yüzeyi kaplayacak şekilde büyür ve nihayet tamamen kararır. Ve süreç yeniden başlar.
Gelgitler Ve Tutulmalar
Dünya’nın etrafında dönen Ay’ın çekim gücü okyanus sularını kendine doğru çeker. Su seviyesinin değişmesi sonucu gelgitler oluşur. Ayrıca; Güneş de gelgitleri etkiler ve bahar gelgiti adı verilen en büyük gelgitsel değişiklik Güneş Ve Ay çekiminin aynı yönde olduğunda gerçekleşir.
Dünya, bazen Güneş ve Ay’ın arasına girerek Ay’ı gölgeler. Buna Ay tutulması adı verilir. Ay’ın Dünya ve Güneş arasına girdiği durumlarda ise Güneş tutulması oluşur. Ay’ın yarıçapının, Güneş’in yarıçapına oranı 1/400 ve Ay’ın uzaklığının oranı da 1/400 olduğunda tam güneş tutulması gerçekleşir.
Bahar gelgiti, Güneş ve Ay’ın okyanus sularını aynı doğrultuda çekmeleri ile oluşur. Daha zayıf gelgitler, Ay’ın suları güneşe dik bir açı ile çekmesiyle oluşur.
Diğer Çevrimler
Bazen; Dünya’nın Güneş’in yörüngesindeki dönüşü daha az dairesel ve daha eliptiktir. Ayrıca; Dünya’nın dönme ekseni, dengesiz bir dönen top gibi hafifçe yalpalar. Bu değişikliklerin onlarca bin yıldan daha uzun süren birikimi, bazı bilim adamlarına göre her beş milyon yılda bir görülen buzul çağına neden olur.
Dünya kendi ekseni etrafında 23 derecelik eğik bir açıyla dönerken, aynı zamanda; Güneş’in yörüngesinde de hareket eder. Bu eğiklik, gün ışığı saatlerinde ve iklimde mevsimsel değişikliklere neden olur. Mart ve Eylül’de Güneş ekvatora dik olarak gelir. Haziran’da Kuzey Yarımküre Güneş’e doğru yatar ve ısınır. Aralıkta Güney Yarımküre Güneş’e doğru yatar ve yaz mevsimi görülür. Bu zamanda Kuzey Yarımküre’de mevsim kıştır. Güneş, kutuplar yakınında, yazın haftalarca batmaz ve kışın da haftalarca doğmaz
